Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın Habertürk TV yayınına katılarak gündeme dair soruları yanıtladı.
Kalın, Cemal Kaşıkçı cinayeti davasının düşürülmesine ait olarak, “Bazen hukukun verdiği birtakım kararlar kamu vicdanını rahatlatmayabilir. Sonuçta mahkemenin verdiği karara hukuken hürmet duymak zorundayız” dedi.
Kalın’ın açıklamalarından satır başları şöyle:
“BARIŞ YAPARSINIZ YOLUNUZA DEVAM EDERSİNİZ”
- Uluslararası ilgilerde daralmalar ve genişlemeler olur. Bizim Mısır, Ermenistan, Suudi Arabistan’la olağanlaşma devrinden geçiyoruz. Milletlerarası bağlarda ezeli ve ebedi düşmanlık hasımlık olmaz. Barış yaparsınız yolunuza devam edersiniz. Suudi Arabistan’la Kaşıkçı cinayetine kadar çok önemli problemlerimiz yoktu. Kaşıkçı cinayeti büyük bir travma yarattı. Türkiye o devirde üzerine düşeni fazlası ile yaptığını düşünüyorum. Duyurulması ve dünyada gündem olması.
“SİYASETEN VE VİCDANEN KÂFİ BULMAYABİLİRSİNİZ”
- Daha sonra tüzel bir süreç başladı. Bu hadiseden ötürü Suudi Arabistan’la bağlantılarımız önemli yara aldı. Türkiye Cumhuriyeti topraklarında bu türlü bir cinayete kurban gitmesi es geçilecek, üzeri örtülecek bir şey değildi. Trump açıktan çıkıp ‘Bu mevzu bizim için bir sorun değildir’ mealinde konuştu. Avrupa’da benzeri çıkışlar oldu. Bir vakit sonra geriye çekildiler. Hukuksal süreçle ilgili birkaç etaplı süreç yaşandı. İsimli süreçlerde ilgili makamların birbiriyle konuşması gerekiyordu. Burada bir sürü türel olarak teknik ayrıntılar var. 6706 sayılı Milletlerarası İsimli İşbirliği Kanunu işletildi. Bizim bir vatandaşımız falanca ülkede uyuşturucu hatasından idama mahkum ediliyor mesela. Bununla ilgili teşebbüste bulunuyoruz. ‘Mümkünse imkan olmasın, gelsin Türkiye’de cezasını çeksin’ üzere. Bazen hukukun verdiği kimi kararlar kamu vicdanını rahatlatmayabilir. Sonuçta mahkemenin verdiği karara hukuken hürmet duymak zorundayız. Siyaseten ve vicdanen kâfi bulmayabilirsiniz.
“ÜLKEMİZİN ÇIKARLARINI DÜŞÜNMEK ZORUNDAYIZ”
- Türkiye sert reaksiyon verdi, üzerine düşeni yaptı. Kemal Bey’in ‘üç beş kuruş yapıldı’ sözü sahiden sakil söz. Son analizde Suudi Arabistan bölgenin kıymetli aktörü. Bu olaya kadar bizim aşikâr mevzularda görüş ihtilaflarımız olsa bile, bu türlü bir çatışma periyoduna girmedik. Vakit zaman görüş ayrılıkları elbette olabilir ancak ülkemizin çıkarlarını da düşünmek zorundayız. Türkiye’nin pozisyonu, bölge ile ilgileri, Suudi Arabistan alakalarını büyük fotoğrafı görmek zorundayız. Husumetle yönetemezsiniz dış siyasete.
‘DEĞERLİ YALNIZLIK’
- Değerli yalnızlık sözü o periyot çok yanlış anlaşıldı. Tahminen benim yanlışım; daha farklı, net söz etmeliydim. Kıymetli kısmı pahalı, yalnızlık ismi tek başınalığı söz eden bir şeydi. Onu Türkiye yalnızlaştı diye çekenler oldu. Türkiye hiçbir vakit yalnız olmadı. Türkiye’nin Afrika, Uzakdoğu, Latin Amerika’da Türkiye’nin siyasetleri, duruşu her vakit takdir topladı.
- İsrail’le olağanlaşma süreci başladı Türkiye Filistin davasından vaz mı geçiyor? Değil doğal ki. Dış siyasette sıfır toplamlı oyunlar olmaz. Son analizde biz sıfır toplamlı bir oyun olmaktan fazla, 360 derece perspektifinden dış siyasete bakabilmenin mümkün olduğunu söyledik. Biz Filistin’in işgaline baştan beri karşıyız, karşı olduğumuzu söylüyoruz.
“O İNSANLARIN HAKKINI KİM SAVUNACAK”
- Şu anda Ermenistan’la süratli bir olağanlaşma süreci yaşıyoruz. Problemleri çözerek ilerlemek zorundasınız. 3 yıl boyunca Suudi Arabistan’la bağ kurmadık. İsrail’le, ne vakit Filistin halkına taarruz olsa sesimizi yükselttik, büyükelçimizi çektik. Hepsindeki temel prensip hakkı, hukuku gözetmek. Ülkemizin çıkarlarını, pozisyonunu düşünmek zorundayız. Türkiye’nin güçlü olması mazlum halkların davalarında olmazsa olmaz kaidedir. Türkiye’nin siyasi, ekonomik, jeopolitik olarak sıkıştırıldığı, zayıflaştırıldığı devirde Türkiye’nin buralara olumlu tesir etme talihi nedir?
- Filistinli bunu söylüyor; İsrail ile normalleşmenizi en çok biz istiyoruz diye. Biz Kudüs’te, Gazze’de, Ramallah’ta olmadığımızda o insanların hakkını kim savunacak?
NE OLMUŞTU?
Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı, İstanbul’da bulunan Suudi Arabistan Konsolosluğu’nda öldürülmüş, dava 7 Nisan’da Suudi Arabistan isimli makamlarına devredilmişti. Davanın devredilmesi kararı muhalefet tarafından reaksiyon toplamıştı.
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ise gerilen bağların akabinde geçtiğimiz günlerde Türkiye’ye ziyarette bulunmuştu.
Suudi Arabistan’da yapılan yargılama sonucunda beş sanığa 20, bir sanığa 10, öbür iki sanığa da 7 yıl mahpus cezası verilmişti.
Ardından, Kaşıkçı’nın öldürülmesine ait 26 Suudi sanık hakkındaki dava düşürülmüştü. Davanın Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın Türkiye ziyaretinden 5 gün evvel düşürülmesi dikkat çekti.