NASA’nın Voyager 1 uzay aracını fırlatılmasının üzerinden 45 yıl geçti. Uzay aracı o vakitten beri Güneş Sistemimizin ötesindeki seyahatine devam ediyor. Lakin bu tecrübeli araç, artık mühendislerini şaşırtan garip bilgiler göndermeye başladı.
NASA, geçtiğimiz Çarşamba günü yaptığı açıklamada, keşif aracının hala düzgün bir formda çalışmasına karşın, davranış artikülasyon ve denetim sisteminden (kısaca AACS) gelen okumaların uzay aracının hareketleri ve tarafı ile eşleşmediğini ve uzay aracının uzaydaki pozisyonu hakkında şaşırmış olabileceğini önerdiğini söyledi. AACS, uzay aracının antenini tam gezegenimize doğrulttuğu için, Voyager’ın etrafındaki yıldızlararası ortam hakkında NASA bilgilerini göndermesi için büyük bir kıymet taşıyor ve olmazsa olmaz sistemlerden biri.
NASA’nın Jet Propulsion Laboratuvarı’nda Voyager 1 ve 2’nin proje yöneticisi olan Suzanne Dodd yaptığı açıklamada, “Bu türlü bir gizem, Voyager misyonunun bu etabında beklenilebilecek bir şey” dedi ve devam etti: “Uzay araçlarının ikisi de neredeyse 45 yaşında, bu da misyon planlayıcılarının beklediğinin çok ötesinde.” NASA, Voyager 1’in ikizi olan Voyager 2 keşif aracının olağan halde hareket ettiğini açıklamasına ekledi.
Güneş Sistemimizdeki dış gezegenleri keşfetmek için 1977 yılında fırlatılan Voyager 1, beklentilerin çok ötesinde bir müddet etkin kaldı ve yaptığı seyahatler hakkında Dünya’ya bilgi göndermeye devam ediyor. Öncü araç, 2012 yılında yıldızlararası uzaya girerek Güneş Sistemimizi terk etti. Şu anda Dünya’dan neredeyse 24 milyar kilometre uzakta ve bu da onu en uzak insan imali obje yapıyor.
NASA, mühendislerinin söyleyebileceği kadarıyla, Voyager 1’in AACS’si “araçta gerçekte ne olduğunu yansıtmayan” rastgele oluşturulmuş bilgiler gönderiyor. Lakin sistem bilgileri aksini gösterse bile, uzay aracının anteni düzgün bir formda hizalanmış görünüyor. Uzay aracı, NASA’dan komutları alıyor, yürütüyor ve bilgileri Dünya’ya geri gönderiyor. Sistem sıkıntısının, yaşlanan uzay aracını sırf temel süreçleri gerçekleştirdiği “inançlı moda” girmesini şimdi tetiklemediği biliniyor.
NASA, “Sorunun tabiatı daha düzgün anlaşılana kadar, grup bunun uzay aracının bilim datalarını ne kadar müddetle toplayıp iletebileceğini etkileyip etkilemeyeceğini iddia edemez.” diyor.
Dodd ve takımı, Dünya’dan giden elçisini yanlış datalar göndermeye neyin sevk ettiğini bulmayı umuyor. Dodd, “Mühendislik grubu için kimi büyük zorluklar var” diyor ve ekliyor: “Kestirim edilebileceği üzere bu zorlukların tahminen de en kıymetlisi, Voyager’ın şu anki yıldızlararası pozisyonuna ulaşmanın ışık süratiyle 20 saat 33 dakika sürüyor olması. Bu nedenle uzay ajansı ile Voyager ortasındaki gidiş-dönüş iletisi iki gün sürüyor.”