Cep telefonunun mucidine nazaran, bir gün telefonlar derimize entegre aygıtlar haline gelecek. 1973′te birinci telefonu icat etmekle tanınan Marty Cooper, Pazartesi günü Barselona’da düzenlenen Taşınabilir Dünya Kongresi’nde CNBC’ye verdiği demeçte, “Yeni kuşak, telefonu kulak derisinin altına yerleştirecek” dedi.
-
Cooper, “Vücudunuz kusursuz şarj aygıtı olduğu için” bu tıp aygıtların şarj edilmesi gerekmeyecek. Yemek yediğinizde bedeniniz güç üretir, değil mi? Bu kulaklığı çalıştırmak için çok az güç gerekiyor” diyor.
-
Onun çizdiği çerçeve vücutlarımızın güçlü mikroçipler ve sensörlerle güçlendirildiği bir devri işaret ediyor.
-
Örneğin, Elon Musk’ın Neuralink’i üzere birkaç teşebbüs, bilgisayarları insan beyniyle birleştirmeyi amaçlayan teknolojiler geliştiriyor .
-
Cooper’ın öteki yorumları şöyle: Akıllı telefon bugün çok sayıda uygulama ve insan yüzünün kıvrımına uymayan bir ekranla çok karmaşık hale geldi. Telefonların bugün oldukları taşınabilir bilgisayarlar haline geleceğini asla hayal edemedik. 50 yıl öncesi hakikaten ilkel bir vakitti. İnternet yoktu, büyük ölçekli entegre devreler yoktu, dijital kameralar yoktu. Bir gün telefonunuzun bir kamera ve bir ansiklopedi olacağı fikri hiç aklımıza gelmemişti. Fakat irtibat kurmanın değerli olduğunu biliyorduk. Bir gün herkesin bir cep telefonuna sahip olacağını biliyorduk. Ve neredeyse gerçekleşti.”
50 YIL GEÇTİ…
Yeni teknolojiler dikkat cazip ve hayranlık uyandırıcı olsalar da, bazen bir adım geri çekilerek geçmişteki muvaffakiyetleri hatırlamak ve takdir etmek de gerekiyor. Örneğin birinci kablosuz cep telefonu görüşmesinin yapılmasının üzerinden tam 50 yıl geçti. Bu aramanın ardındaki öykü eğlenceli olduğu kadar, sanayinin ne kadar ilerlediğini de gösteriyor. Ayrıyeten, mucidin taşınabilir teknolojinin geleceği hakkındaki varsayımları de kıymetli bir ders olarak karşımıza çıkıyor.
İLK OLARAK RAKİBİNİ ARADI
3 Nisan 1973 tarihinde Motorola mühendisi Martin Cooper olduğunuzu hayal edin. Manhattan kent merkezinin sokaklarında dünyanın birinci cep telefonu görüşmesini yapmak ve kablosuz ağ çağına öncülük etmek üzere yürüyorsunuz. Kimi ararsınız? Ailenizi, arkadaşlarınızı yahut iş arkadaşlarınızı mı? Hayır… Bir gazeteci, fotoğrafçı ve sokaktaki birkaç izleyici tarih yazdığınıza şahit olurken, tıpkı atılımı başarmak için AT&T ile birlikte çalışan New Jersey’deki Bell Labs’tan rakibiniz Dr. Joel S. Engel’i arar ve başarınızla övünürsünüz.
Cooper, 2011’de BBC’ye verdiği bir röportajda, “Karşı tarafta bir sessizlik oldu. Dişlerini gıcırdattığını düşünüyorum” diyordu. Birçok kişinin 10 Mart 1876’da Alexander Graham Bell‘in Boston’da yaptığı birinci telefon görüşmesiyle karşılaştırdığı bu aramanın ne kadar büyük bir ihtilal olduğunu anlamak ise biraz sıkıntı olabilir.
Bunu mümkün kılan aygıt, daha sonra dünyanın birinci kablosuz cep telefonu olan DynaTAC 8000X’in birinci prototipiydi. Daha öncesinde, beşerler 1946’da kullanıma sunulan ve Cooper’ın dediği üzere sizi “otomobilinizde mahsur bırakan” kablolu “otomobil telefonlarını” kullanıyordu.
DynaTAC’ın gerçek bir mühendislik mükemmeli olduğunu ve fiyatının da bunu yansıttığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Telefon, 6 Mart 1983’de, 10 saat bekleme müddeti ve sırf 30 dakikalık konuşma müddeti sunan şarjı ile 3.995 ABD Doları (2023’te yaklaşık 12.000 ABD Dolarına denk geliyor) fiyatıyla 1G şebekesi üzerinden ABD’de ticari olarak satışa sunuldu. Ayrıyeten bu devirde sesli bildiriler da epeyce popülerdi.
2G’nin gelişi
2G birinci olarak yaklaşık on yıl sonra, 1991’de piyasaya sürüldü. Kısa bir müddet sonra, 1995’te, insanların uzun aralıklı ve memleketler arası aramalarda hücresel ağ yerine internet üzerinden aramalara müsaade vererek paradan tasarruf etmelerine yardımcı olan VoIP (İnternet Üzerinden Ses Protokolü) kullanılmaya başladı. 1999’da Japon Kyocera VP-210 birinci kameralı ve görüntü özellikli telefon oldu.
İlk cep telefonu görüşmesinden 50 yıl sonra bugün, Dünya üzerindeki insan sayısının iki katı kadar telefon bulunuyor. Ve Moore Yasası sayesinde akıllı telefonlar o kadar güçlü hale geldi ki artık onları yalnızca irtibat için değil, cümbüş, iş, navigasyon, eğitim, fitness, çeviri, data depolama ve daha pek çok farklı maksat için kullanıyoruz.
Bu ilerlemeye, 1990’larda internetin yaygınlaştırılması ve Apple’ın iPhone ve App Store’u tanıttığı 2000’lerin sonlarında üçüncü taraf taşınabilir uygulamaları da yardımcı oldu.
Pek çok kişi teknolojik büyümenin yavaşladığını ve akıllı telefonların artık neredeyse tıpkı görünmesi ile tepeye ulaştığını düşünüyor. Bu bir dereceye kadar gerçek olsa da, hala heyecanla bekleyebileceğimiz ve tahminen de farkında olmadığınız çok daha fazlası bulunuyor.
Derinin altına implante edilebilir teknoloji
Cooper bir röportajda “Cep telefonu ve ferdî bağlantı dediğimiz şeyin şimdi emekleme dönemindeyiz” diyor ve devam ediyor: “Birisiyle konuşmak istemenin ve bu gayeyle düz bir materyal kesimini başınıza tutmanın ne kadar doğal olmadığını bir düşünün. Hiç mantıklı değil.” Bu cümleleriyle de derinin altına implante edilebilir teknolojiye işaret ediyor.
Cooper’ın gelecek vizyonuna nazaran, “sizin için uygulamayı oluşturan bir şeye sahip olarak uygulamayı gereksiz hale getirerek” teknolojinin günlük hayatın art planına karıştığı bir dünya bizi bekliyor. Örneğin birini aramak, bir niyete sahip olmak kadar kolay olmalı ve bir uygulamayı açmayı, bir numara girmeyi ve bir düğmeye basmayı gerektirmemeli.
6G, karma gerçeklik, akıllı gözlükler ve Web3’teki ilerlemelerle, bu gelecek artık bir bilim kurgu olarak görülmüyor ve Cooper’a nazaran önümüzdeki 50 yıl üzere yakın bir vakitte ulaşılabilir.
İnsanlık olarak ne kadar ilerlediğimizi göz gerisi etmek kolay. Sık verilen bir örnekte açıkça görülebildiği üzere, çağdaş bir akıllı telefon, NASA’nın 1969’da insanları Ay’a taşıyan Apollo 11 misyonunda kullanılan tüm birleşik bilgi süreç gücünden milyonlarca kat daha güçlü.
Perde gerisinde gerçekleşen ilerlemeden habersiz olanlar için yenilikler durmuş üzere görünebilir. Fakat bu yeniliklerin üzerinde çalışanlar, bir sonraki taşınabilir ihtilalin çok uzakta olmayabileceğini biliyor.
