Türkiye’de besin enflasyonundaki artışlarla birlikte okul çağındaki çocukların sağlıklı besine erişimi sorunu büyüyor bostancı escort bayan Uzmanlara nazaran sorun ivedilikle çözülmezse ülkeyi sağlıktan eğitime ağır bir fatura bekliyor
Bodrum’a inşaat bölümünde mevsimlik personel olarak çalışmak için çok sayıda emekçi geliyor lakin mahalle sistemi oturmuş ve bakkallar escort bostancı var Bir mahallede bakkal varsa bu talihtir zira veresiye yazdırabilirsiniz Bakkallarla konuştuğumuzda en fazla veresiye yazdırılan kalemlerin ekmek kaşar meyve suyu üzere çocukların beslenmeleriyle ilgili şeyler olduğunu söylüyorlar diye anlatıyor ümraniye escort Türkiye’de derin yoksulluk konusunda çalışmalara öncülük eden isimlerden Hacer Foggo
BBC Türkçe ‘ye konuşan Derin Yoksulluk Ağı kurucusu ve CHP Yoksulluk Dayanışma Ofisi Koordinatörü Foggo Türkiye’de pandemiyle birlikte artan çocuk ümraniye escort bayan yoksulluğunun pandemi sonrası ortadan kalkmadığını ve durumun daha da kötüleştiğini söylüyor
Türk İş’in araştırmasına nazaran Eylül ayında açlık hududu 7 bin 245 lira dört kişilik bir ailenin yapması gereken toplam escort ümraniye harcama yani yoksulluk hududu ise 23 bin 600 lira oldu
Derinleşen yoksulluk karşısında çocuklar en kırılgan küme olarak tanımlanıyor
Türkiye’de kız çocuklarının yüzde 85’i oğlan çocuklarının ise yüzde 69’u yetersiz beslenmeye bağlı düşük kilo ve kansızlıkla uğraş ediyor
Türkiye İstatistik Kurumu’nun TÜİK 2021 bilgilerine nazaran Türkiye’de yaklaşık 23 milyon çocuk var ve her 2 3 çocuktan biri maddi yoksulluk çekiyor
OECD’nin pandemi öncesi bilgilerine nazaran Türkiye OECD ülkeleri ortasında çocuk yoksulluğunun en yaygın olduğu birinci beş ülkeden biri ve tek bir ebeveynle yaşayan çocuklar için yoksulluk oranı daha yüksek
BBC Türkçe ‘ye konuşan ve isminin açıklanmasını istemeyen 3’ü okul çağındaki 4 çocuk annesi bir bayan kağıt toplayarak geçimini sağladığını anlatıyor
Bu anne çocuklarının geçmişte bir yıl boyunca okula gidemediklerini zira onlara beslenme koyamadığını söylüyor
Resmi bilgilere nazaran Türkiye’de besin enflasyonunda son bir yılda yüzde 100’e yakın artış yaşandı
Yoksulluğun çok katmanlı olduğunu söyleyen Foggo günlük yevmiyeyle çalışanlar inşaat ya da dokumacılık çalışanları ya da müzisyenler üzere farklı meslek geruplarından ebeveynlerin çocuklarının beslenme meselesiyle yüzleştiğini söylüyor
İstanbul’da özel bir okulda çalışan bir öğretmenin BBC Türkçe’ye anlattığına nazaran besin enflasyonu orta üst gelir kümeleri ortasında da bugüne kadar görmediği bir ayrışmaya neden oluyor
Özel okul fiyatına ek olarak ödenen yemek parasının yıllık 6 bin TL’den bu yıl 18 bin TL’ye yükseldiğini söyleyen öğretmen yemek faturasının kesinti yapılan birinci kalemlerden biri olduğunu belirtiyor
Çocukların ne yiyeceği konusunda da ne yazık ki ailelerin gelirlerine nazaran büyük farklar oluşuyor diyor
‘TEMİZ SUYA ERİŞİM LÜKS HALİNE GELİYOR’
En fakir kesim için yalnızca besin değil pak suya erişim de bir sorun haline geliyor
Türkiye’de eğitimde fırsat eşitliği alanında çalışan Öğrenci Veli Derneği Veli der yarım litrelik şişe su satış fiyatlarında 2021 2022 eğitim öğretim periyodunda yüzde 200’e yakın artışlar görüldüğünü söylüyor Buna nazaran suya ayıracak harçlığı olmayan çocuklar sıhhatsiz şartlarda tuvaletlerden su içmek zorunda kalıyor
Dernek tahlil önerisi olarak Gerek okul içerisinde gerekse okul bahçelerinde su içme alanları olmalı okul planlamaları buna uygun projelendirilmelidir diyor
Ancak sorumluluğun bir kısmı de belediyelere düşüyor
Buna nazaran okulların su tesisatlarının sistemli bakımı yapılmıyor okula kadar gelen pak su binanın şebekesine girdiğinde içilebilme özelliğini kaybedebiliyor
Bu nedenle belediyelerin de merkezi idareler tahlile ortak edilmesi gerekiyor
OKUL BESLENME PROGRAMLARI İÇİN HARCANAN HER 1 EURO ÜLKE İKTİSADINA 9 EURO OLARAK GERİ DÖNÜYOR
Yapılan araştırmalara nazaran çocukların sağlıklı beslenmesi bedensel ve zihinsel gelişimlerini direkt etkiliyor
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu UNICEF sıhhat ve beslenmenin eğitim için bir temel oluşturduğunu söylüyor ve çocukların sıhhatine beslenmesine ve iyiliğine yatırım yapmak eğitimine yatırım yapmak kadar önemlidir diyor
UNICEF’in okullarda sıhhat ve beslenme bahisli 2020 tarihli raporuna nazaran okul beslenme programları okula devamlılığı artırmak öğrenmeye açıklığı artırmak ve beslenme seviyesini uygunlaştırmak yoluyla çocuk gelişimini destekliyor
Yoksulluk şartlarındaki çocuklar için okul sıhhat ve beslenme programlarının okula devam müddetini 2 5 yıl uzatıyor
Besleyici okul gıdalarıysa okul kayıt oranlarını ortalama yüzde 9 okula devam oranlarını yüzde 8 artırıyor
Okul beslenme programları kız çocuklarında anemi riskini yüzde 20 azaltıyor Okul beslenme programları eşitlik ve kapsayıcılık konusunda nakit para dayanaklarıyla birlikte en tesirli iki prosedürden biri
Okul beslenme programları için harcanan her 1 euro ülke iktisadına 9 euro kıymetinde geri dönüyor
‘KANTİNLERİN KAPATILMASI GEREKİYOR’
Milli Eğitim Bakanlığı MEB okul çağındaki çocukların sağlıklı besinlere erişimini kolaylaştırmak için adımlar attığını söylüyor
Bakanlık 2016 2017 eğitim öğretim yılından itibaren kantinlerde kızartma cips çikolata gofret şeker kek ve tatlandırıcılı ürünlerin satışını yasaklamış ve bunların yerine meyveler çiğ tüketilebilen sebzeler salatalar ve kuru meyveler üzere daha sağlıklı besinlerin satışına müsaade vermeye başlamıştı
Ancak öğrenciler son bir yılda kantinlerden besinleri yüzde 100’e yakın artırımla aldıklarını söylüyor
Okullarda beslenme takviyesi konusunda bir rapor yayımlayan Ekmek ve Gül Derneği’nin görüştüğü Kocaeli’nden bir personel şunları söylüyor
Okullarda kantin fiyatları uçmuş durumda ve sıhhatsiz fakat meskende yapmak da çok masraflı Tekrar biz iş yerinde haftada bir iki et yiyoruz lakin meskende birçok vakit bu bile olmuyor Fabrikada birtakım arkadaşlarımız yemekhanede çıkan süt ayran meyve üzere besinleri konuta götürüp çocuklarının beslenmesine koyuyor
Kantinlerde yüksek seviyede şeker içeren çeşitli eserler satılmaya devam ettiğini söyleyen Besin Mühendisi Akademisyen ve Muharrir Bülent Şık kantinlerin sağlıklı besine erişimin adresi olamayacağını belirtiyor
BBC Türkçe’ye konuşan Şık kantinlerin okul mutfakları olarak düzenlenip öğrencilere okul yemeği sunan üniteler haline getirilmesi gerektiğini savunuyor
Sağlıklı besine erişimin temel bir hak olarak ele alınması gerektiğini söyleyen Şık ana sorunun sağlıklı beslenmenin ferdi bir meseleye dönüştürülmesi olduğunu savunuyor
Bu nedenle okul yemeklerinin özelleştirme ya da ihaleler yoluyla değil direkt MEB tarafından sağlanması gerekiyor
Öğrencilerin yüzde 91 i beslenme takviyesi almıyor Bu soruna süratli bir tahlil bumamız gerekiyor diyen Şık teklifini şu sözlerle lisana getiriyor
Tabldot yemeği değil sandviç ayran süt üzere hazırlanması taşınması ve tüketilmesi kolay besinlerle okullarda öğle yemekleri verilebilir
‘TÜRKİYE TOPLUMSAL TAKVİYELER AÇISINDAN EN BERBATINDAN DAHA MAKÛS DURUMDA’
MEB tarafından hazırlanan Yetişkin ve Çocukluk Çağı Obezitesinin Önlenmesi ve Fizikî Aktivite Hareket Planı 2019 2023 kapsamında 2020’de Doğu ve Güneydoğu’da okul yemeği programının pilot uygulamasının yapılması ve 2023’te okul yemeği programının ülke genelinde yaygınlaştırılması maksadı paylaşılmıştı
Bakanlık BBC Türkçe’nin bu çalışmalarla ilgili sorularına cevap vermedi
Okulda beslenme takviyesi bir müddettir muhalefetin de gündeminde
CHP Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceeri hafta başında öğrencilerin beslenme sıkıntısına ait TBMM Başkanlığı na yasa teklifi sundu
Okulda Fiyatsız Yemek Projesi’ni tanıtan Yeterli Parti ise devlet okullarında birinci ve orta öğretim seviyesinde okuyan 15 1 milyon çocuğa kahvaltı ve öğlen yemeğinin fiyatsız olarak verileceğinin kelamını verdi
Türkiye Emekçi Partisi TİP Sözcüsü ve Milletvekili Sera Kadıgil okullarda bir öğün fiyatsız yemek ve pak su dağıtılması için 12 Eylül’de kanun teklifi vermişti
Proje kapsamında 15 milyon çocuğa yıl boyunca fiyatsız öğlen yemeği vermenin maliyeti 17 4 milyar TL 15 milyon çocuğa yıl boyunca fiyatsız öğlen yemeği ve kahvaltı maliyeti 26 2 milyar TL olarak hesaplandı
Sera Kadıgil ise hesaplamalarında bu bütçenin azami 20 milyar TL olacağını söylüyor
Diğer birtakım milletvekilleri ve uzmanlar da bütçede bu türlü bir kaynağın farklı harcama kalemlerinden aktarılarak oluşturulabileceğini düşünüyor
BBC Türkçe ‘ye konuşan Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi BETAM Yöneticisi Prof Dr Seyfettin Gürsel bu tip yardımlara bütçede farklı kesintilerle kaynak bulunabileceğini lakin sorunun Türkiye’de toplumsal dayanaklara kaynak ayrılmaması olduğunu söylüyor
Türkiye toplumsal takviyeler açısından en berbatından daha makus durumda Ulusal gelirinin fakat yüzde 4 ünü toplumsal takviyelere ayırıyor Eğitim gereçleri üzere kalemlere dayanaklar yapılıyor lakin fakirlere yönelik kapsamlı bir sistem yok
Uzmanlar meseleye acil bir cevap oluşturulmazsa Türkiye için uzun vadede ağırlaşacak bir faturaya karşı uyarıyor
Sorunun geniş kapsamda yaban hayatın karşılaştığı baskı ekonomik kriz ormansızlaşma teminatsız emek rejimi üzere hususlar bağlamında ele alınması gerektiğini söyleyen Şık çabucak tahlil üretilmezse toplumun önemli bir halde açlık ve sıhhat problemleriyle yüzleşeceğini söylüyor