Son devirde Yunanistan tarafından gayri askeri statüsü ihlal edilen adalar gündemde yerini korurken, Türkiye‘den Ege Denizi‘nde reaksiyon niteliğinde bir adım geldi.
Türkiye, Ege Denizi’nde yer alan gayri askeri statüdeki İleki ve Herke adalarının Yunanistan tarafından statüsünün ihlal edildiğini bildiren Navtex yayımladı.
Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı (SHOD) tarafından yayımlanan NAVTEX’te, “İleki ve Herke adalarının 1947 Paris Antlaşması ile belirlenen gayri askeri statüsü ihlal edilmiştir” tabirleri kullanıldı.
Yunanistan, Lozan Barış Antlaşması ve Paris Barış Antlaşması mucibince gayri askeri statüde olması gereken, Ege Denizi’nde yer alan 23 adanın tümünü farklı periyotlar içerisinde silahlandırmış ve askerileştirmişti.
TÜRKİYE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER’E MEKTUP GÖNDERMİŞTİ
Türkiye, 30 Eylül 2021’de Birleşmiş Milletler‘e Yunanistan’ın gayri askeri statüdeki adalarla ilgili olarak milletlerarası mutabakatları ihlal ettiğini bildiren bir mektup yazmıştı.
BM’e iletilen mektupta şu ayrıntılar yer aldı;
Madde 1: Lozan mutabakatının 12. unsuruna nazaran Yunanistan’ın adalar üzerindeki egemenliği mazide ve atide adaların gayri askeri statüsüne bağlıdır.
Madde 2: Montrö mukavelesi yalnızca Türkiye’ye boğazlar etrafını silahlandırma hakkı verir, Yunanistan için açık ya da örtülü karar içermez. Karadeniz olarak tanım edilen alan Yunanistan’ı kapsamaz.
Madde 3: “Müzakerelerde taraflar ortasında siyasi taahhütte bulunulmadıysa rastgele bir yasal mecburilik nedeni yoktur.
Madde 4: Türkiye taraf olmasa da Paris Barış Antlaşması en üst düzey silahsızlanma mutabakatıdır ve herkes için bağlayıcıdır.
Madde 5: Finlandiya ve İsveç ortasındaki Aaland takıadası sorunun tahlili Türkiye talepleri için örnek teşkil etmektedir.
Madde 6: Yunan savlarının yasal desteği zayıftır, savlar gerçeklikten kopuk bir zihin yapısını göstermektedir, bu nedenle daha fazla karşılığı hak etmemektedir.
Türkiye’nin BM Daimi Temsilcisi Feridun Sinirlioğlu tarafından BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e yazılan mektupta, “Bir sefer daha lisana getirmek isteriz ki Yunanistan, Ege ve Akdeniz’deki adaların silahsızlandırılması konusunda ilgili mutabakatlardan doğan yükümlülüklerini yerine getirmemektedir” tabirleri yer almıştı.