Profesör Christopher Coker, ABD’nin stratejik düşünce eksikliğine ilişkin sert incelemesinde “ABD, son otuz yıldır stratejik olarak beceriksiz” diyor.
Bu görüşte yalnız değildir; ABD’nin, diğer tüm ideolojilere karşı zaferini ilan ettiği Soğuk Savaş’ın sona ermesinden bu yana tutarlı bir stratejiden yoksun olduğu görülüyor.
Soğuk Savaş döneminin stratejik düşüncesi zihinlerde tamamen terk edildi. Henry Kissinger’ın kendisi, askeri harekatın ilk yıllarında Taliban Afganistan’dan kaçarken, “stratejik odağı kaybettik”.
Strateji, siyasi analiz ve kamu politikası alanında uzun bir geçmişi olan ve birçok biçime sahip bir kavramdır. Profesör Coker tarafından kullanılan askeri strateji, “düşmanı savaşa sokma ve onu kararlı bir şekilde yenme sanatıdır” ve Afganistan örneğinde ABD’nin, eğer varsa, zayıf bir askeri stratejiye sahip olduğu açıktır.
31 Ağustos Salı günü ABD’nin Afganistan’ı 20 yıllık işgalinin sonu olarak, Taliban neredeyse anında iktidara geldi. Bu çıkış, ABD liderliğindeki dünya düzenini sona erdirmiş gibi görünüyor.
Ancak, bu uçuş tamamen 1975’te Saygon’dan ayrılışını anımsatıyor.
Artık risk, ABD’nin Tek Kutuplu statüsünü kaybetmesi değil, bu tür yapılandırılmamış bir şekilde düşüşünün uluslararası düzeyde bir boşluk bırakabilmesidir. Stratejik aneminin yarattığı küresel yönetişim boşluğu nedeniyle iklim değişikliği ve salgın hastalıklar gibi küresel sorunlarla mücadele etmek.
Yalnızca bu felaketten kaynaklanmayan üç ana endişe vardır. çıkış, ancak ABD stratejik düşüncesinin tutarlı yokluğundan.
İlk ve muhtemelen en açık olanı, ABD’nin artık tek kutuplu bir küresel süper güç olmadığıdır; elbette büyük bir güç, ama tek hegemon değil.
Afganistan’ı olduğu gibi bırakmak, 20 yıl boyunca yanlarında savaşan, vatandaşlarını ülkelerine geri döndürmek için yarışan NATO güçlerinin ülkeleri gibi, Amerika için onarılamaz bir itibar hasarına neden oldu.
Pax Americana’nın Sonu
The End of Pax Americana
h2>
ABD masanın başındaki yerini kaybederken, arkasındaki Batılı güçler ve onun yarattığı uluslararası diplomasi örgütleri yeni bir dünya düzeninde amaç arayışında olacaktır.
< div>
Bu, uluslararası ilişkilerde belirleyici bir an olsa da, dünya küresel hegemonyada ilk kez bir değişiklik görmüyor.
Pax Britannia, Britanya İmparatorluğu’nun on dokuzuncu yüzyılda küresel hegemonik güç unvanını talep ettiğini gördü. Britanya’nın küresel liderlikten geri çekilmesi, ardından gelen Pax Americana olduğu için, uluslararası sahnede nispeten acısız ve kesintiye uğramadı. Birçok değeri paylaşan, aynı dili konuşan ve ‘Batı’da İngiltere’nin yanında yer alan bir halef. ABD’nin küresel bir hegemonya olmaktan geri çekilmesi, büyük olasılıkla daha az yumuşak bir geçiş olacak, çünkü arkasında felaket kararlar bırakıyor ve Çin gibi tamamen revizyonist bir devlet onun yerini almaya çalışıyor.
Taliban’ın astronomik bir şekilde yeniden iktidara gelmesi, Amerikan düşüncesindeki temel kusurun kanıtıdır; Soğuk Savaş döneminin büyük stratejilerine artık ihtiyaç olmadığı inancı; Rusya ve diğer herhangi bir düşman güç, zamanla yenilgisini kabul edecek ve liberal dünya düzeni, yükselen güçlerin takip etmesi için bir plan sunacaktı.
Ancak, Soğuk Savaş’ın sona ermesinden bu yana, ABD kendisini birbiri ardına stratejik anlatılara kilitledi, ancak yaratılmasına yardım ettiği uluslararası kurumları beslemeyi başaramadı ve milliyetçilik karşısında çok taraflılığın dağılmasına yol açtı.
NATO’nun stratejik başarısızlıkları
İkinci Dünya Savaşı sonrası liberal düzenin çöküşü adı dışında sona erdi ve Kabil’deki dramatik olayların ardından ABD liderliğinin düşüşü neredeyse kesin.
Gerçekler daha açık olamazdı, Birleşik Krallık, ABD desteği olmadan Afganistan’daki askeri varlığı destekleyemez. Dolayısıyla, ABD stratejik bir plan hazırlamayı ve askeri dinamizmi hayata geçirmeyi başaramazsa, müttefikleri de başarısız olmaya mahkumdur.
NATO’nun 2022 Stratejik Konseptine hazırlanırken savaşın geleceğine ilişkin tartışması, Amerika’nın stratejik düşünmedeki başarısızlığından dersler alarak büyük ölçüde yardımcı olacaktır. NATO Yansıma Grubu, Kasım 2020 raporunda, stratejik kavramlarının ne kadar modası geçmiş hale geldiğine dikkat çekti. Gerçekten etkili bir askeri ittifak olabilmek için “kriz müdahalesinden” “tehditlere karşı aktif karşı koyma”ya geçmenin gerekliliğini kabul etti. Hedefleri büyüktür ve yeni stratejik amaçlarını uyumlu hale getirmek için birleştirici bir anlaşma önerilmiştir; ancak, NATO üyeleri arasında gerçek bir uyum eksikliği ve devam eden gizli güvensizlik, gelecekteki tüm stratejik düşüncelerin yetersiz kalacağı anlamına gelecektir.
Küresel İklim Değişikliği Acil Durumu
IPCC’nin Bu yılki iklim değişikliği raporu, küresel bir acil durum ilan ederek, uluslararası kuruluşları ve ulusal hükümetleri, aksi takdirde geri dönüşü olmayan bir iklim felaketine dönüşecek olanı durdurmak için birlikte çalışmaya zorladı.
Bununla birlikte, yıllarca süren Amerikan işlem diplomasisi, özellikle de Trump’ın Paris Anlaşmalarından çekilmesi ve sıfır toplamlı siyasi yanlış bilgilendirme ve siber savaş oyunları, mevcut uluslararası şüphe ve kendini koruma durumunu yarattı.
Uluslar arasında artan iç siyasi kutuplaşma ve düşmanlık, bu tür endişeleri gidermek için uluslararası kapasiteyi gerçekten engelledi. AB, bir dizi inisiyatif aracılığıyla, siber güvenlik endişeleri ve ulus devletlerin kendi çıkarları yoluyla yaratılan bilgi boşluğunu doldurarak bilim diplomasisine olumlu bir katkı sağlamaya çalışıyor. Bunlar olumlu yönde eğilimler olsa da, gerileyen eski dünya düzeninden kaynaklanabilecek ‘G Zero World’, bu işbirliği çabasının kaderini belirsiz ve belirsiz bırakıyor.
Pandemiler, şimdi ve geleceğe
Aşı milliyetçiliği, özellikle de Pfizer aşılarının ABD’de tutulması, ABD’nin stratejik uzun vadeli hedefleri göz önünde bulundurarak değil, mevcut koşullarda düşündüğünün bir başka kanıtıdır. Kolektif eylem ve kararlı liderlik gerektiren pandemi beklentileri yeni bir kavram değil. 2002’deki SARS salgını, uluslararası toplumda şok dalgaları yarattığı için buna kanıt sağladı.
Çin ve Rusya gibi güçler, ABD tecritçiliği tarafından soğukta bırakılan ülkelerdeki aşı kıtlığını doldurmak için adım attığından, bu tür başarısızlıkların uluslararası düzen için büyük yankıları var. G7 2021 zirvesi, küresel sağlık diplomasisinin büyük bir başarısızlığını temsil ediyordu. Esas olarak, ABD’nin özellikle Kasım 2021’de Dünya Sağlık Forumu’ndaki müzakerelerde ortaya çıkacak sorunları çevreleyen çitin üzerinde oturması nedeniyle.
Bu neden herkesin sorunu? Gelişmekte olan ülkelerin liderleri Çin aşılarını ve Huawei altyapısını kabul ederek ABD’den uzaklaşmaya başlıyor, Soğuk Savaş zamanlarında neredeyse düşünülemez bir hareket. Afganistan’daki son olaylar ve Trump’ın 2019’da Suriye’den askeri çıkışı, Kürt müttefiklerini terk etmesiyle birlikte, gelişmekte olan dünya bir daha ABD’ye gerçekten güvenebilir mi?
Afganistan bir dönüm noktasıdır
Yüzyılın başından beri Amerikan siyasetinde stratejik düşünceden yoksun olması, tek kutuplu küresel bir süper güç olma iddiasını kaybetmesine neden oldu. Amerika’nın uluslararası düzendeki itibarını zedeleyen sadece Trump Yönetimi değildi, Orta Doğu’daki yanlış değerlendirmeler ve başarısız askeri kampanyalar tarihi, diğer batılı devletleri ABD’nin eylemleri nedeniyle terk edilmiş ve zarar görmüş hissetmelerine neden oldu.
Afganistan kesinlikle küresel olarak jeopolitik stratejik düşüncede bir dönüm noktasıdır ve önümüzdeki yıllarda göreceğimiz şey, ABD ile Çin arasındaki ayrımı aşmaya çalışan, ‘varsayılan olarak korunmaya çalışan’ ancak artık tartışmasız ABD’yi takip etmeyen orta güçlerdir.< /p>
Başkan Biden’ın Afganistan’dan feci bir şekilde çekilmesinden sonra dünya düzeninden ne gelecek?
En azından AB’nin ABD ile birlikte iki güç arasındaki riskten korunmaya devam etmesini bekleyebiliriz. Öncelik ve dolayısıyla tercih, yavaş yavaş gözden kayboluyor. Tüm bunlar, özellikle dijitalleşme ve pandemilerle dolu bu yeni çağda NATO veya DSÖ gibi uluslararası kuruluşlar için ne anlama geliyor?
Sorgusuz Amerikan küresel hegemonyasının günlerinin sayılı olması dışında hiçbir şey kesin değil.
Sarah Coolican, LSE IDEAS’ta Orta ve Güneydoğu Avrupa programı için Proje Ortağıdır.
.