Çin Uzay İstasyonu’nun birinci kesimi ve çekirdek modülü Tienhı’yı (Gök Uyumu) uzaya taşımak için Long March-5B roketi 29 Nisan’da uzaya fırlatılmıştı. Fırlatılmanın akabinde Tianhı modülü roketten ayrılarak planlanan yörüngesine girmişti. Roketin ana gövdesinin de Dünya’da evvelce planlanan bir noktaya inmesi gerekiyordu. Fakat roket denetimden çıktı. Enkazın pazar sabah saatlerinde dünyaya düşmesi bekleniyor
- BBCTürkçe’nin haberine nazaran AB Uzay Nezaret ve İzleme Kurumu (EU SST) Long March 5B roketi enkazının atmosfere giriş saatini, Pazar günü 02.11GMT’den (TSİ 05.11) 190 dakika öncesi ya da sonrasındaki vakit dilimi olarak varsayım ettiklerini söyledi.
- ABD Yörünge Dönüş ve Enkaz Çalışmaları Merkezi (CORDS) de roketin giriş saatiyle ilgili kestirimlerini güncelledi ve Pazar günü 03.30GMT’den (TSİ 06.30) evvel ya da sonrasındaki dört saat içinde beklediklerini duyurdu.
- Rus uzay kurumu Roscosmos’un varsayımı ise roketin Cumartesi 23.30GMT (TSİ Pazar 02.30) sonrasında Endonezya’nın güneyinde Timor Denizi’ne düşeceği istikametinde.
- EU SST, internet sitesinden yayımladığı açıklamada, düşüşün tesirinin ‘düşük’ olmasını beklediklerini belirtti lakin roket enkazının denetimsiz ilerleyişinin öngörüleri de zorlaştırdığını söyledi.
- Pentagon iddiasına nazaran de roket Cumartesi 23.00GMT (TSİ Pazar 02.00) civarında, dokuz saatlik vakit diliminde düşecek.
ÇİN AÇIKLAMA YAPMIŞTI
Çin Dışişleri Bakanlık Sözcüsü Vang Vınbin, 7 Mayıs’ta yaptığı açıklamada “İlgili roketin sahip olduğu teknolojilerin dizaynından anladığımız kadarıyla modüllerin büyük kısmı atmosfere girdiğinde yanarak parçalanacak. Havacılık faaliyetleri ve yerde rastgele bir ziyana yol açma ihtimali de hayli düşük.” sözünü kullanmıştı.
BBC’nin haberinde ise roketin denetimden çıkmasının akabinde roket kesimlerinin atmosferde sürtünmeden kaynaklı oluşacak yüksek sıcaklıklara sağlam kısımlarının dünyaya düşebileceği kaydedilmişti.
Bu modüllerin yeryüzüne temasının 9 Mayıs sabah saatlerinde gerçekleşmesi beklendiği bertilen haberde roketin, nereye düşeceği konusu tam olarak bilinmemekle birlikte dünyanın 41,5 derece Kuzey ve 41,5 derece Güney enlemleri ortasında bir yere düşeceği varsayım edildiği aktarılmıştı.
TÜRKİYE DE SÖZKONUSU ENLEMLER ORTASINDA
Kelam konusu enlemler doğudan batıya, Avustralya, Güney Asya ülkeleri, Çin’in orta ve güney bölgeleri, Arap Yarımadası, Afrika kıtası, Türkiye’nin büyük çoğunluğu, Güney Amerika’nın büyük çoğunluğu ve Kuzey Amerika’nın bir kısmını kapsıyor.
NEREYE İNECEĞİNİ KESTİRİM ETMEK SIKINTI
Roketin nereye düşeceği konusu tam olarak bilinmiyor. Enkaz modüllerinin yer yüzünün %70’ini kaplayan okyanuslara düşmesi lisana getirilen bir kestirim.
(Pentagon) yapılan açıklamada ise roketin Türkmenistan’da bir çöle düşebileceği belirtilmişti.
Mevzuya ait 7 Nisan’da TRT Haber’e konuşan Türk Astronomi Derneği Lider Yardımcısı Doç. Dr. Sinan Kaan Yerli, “Aşağı inmeye başladığında sürtünmeden ötürü parçalanacaklar, küçük kesimlere ayrılacaklar. Yüzde 20’si kalacak yalnızca. O denli bir objenin bir bireye düşme mümkünlüğü trilyonda bir. Yüzde 70’i su olan bir yeryüzünde karaya düşme mümkünlüğü az. Bunun bir metropol üzerinden geçiyor olması beklenen bir kestirim değil. Garanti veremeyiz yalnızca varsayımlardan kelam edilebilir” demişti.
USA Today’ın haberine nazaran eski bir NASA astronotu ve 2004-2005 Milletlerarası Uzay İstasyonu kumandanı olan Leroy Chiao, “Bu roketin ana kesimi çok büyük ve çok uzun müddettir yanıyor. Nereye ineceğini nitekim varsayım edilemez yapan da bu” diyor.
USA Today’ın haberine nazaran CelesTrak.com’un bir modeli , roketin Hint Okyanusu‘nda bir yere inebileceğini gösteriyor.
Bir öteki projeksiyona nazaran ise roket Atlantik Okyanusu‘na düşebilir.
Pentagon sözcüsü Mike Howard, “Umuyoruz, kimseye ziyan vermeyeceği bir yere inecek” dedi.
YÜKÜ NE KADAR?
BBCnin aktardığı habere nazaran Long March 5B enkazı, dünyaya düşecek en büyük roket enkazlarından biri olacak. Uzmanlar kuru kütlesinin yaklaşık 18 ila 22 ton ortasında olacağını iddia ediyor.
Harvard Üniversitesi Astrofizik Merkezi Astrofizikçi Jonathan McDowell, durum hakkında “potansiyel olarak uygun değil” cümlesini kurmuş ve eklemişti: ” “
Long March 5B’nin nereye düşeceğini iddia etmek mümkün üzere görünmüyor, lakin McDowell da okyanusun gezegenin yaklaşık% 71’ini kapladığı için en mümkün sonucun denize düşmesi olduğunu düşünüyor.
Salı günü prestiji ile roket, Dünya’nın etrafında her 90 dakikada bir yaklaşık 27.600km / s süratle ve 300 km’den fazla bir yükseklikte dönüyordu.