İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Lideri Ekrem İmamoğlu, “UNESCO Dünya Mirası Süleymaniye Müdafaa ve Tasarım Çalışma Grubu”nun toplantısında konuştu. İmamoğlu, “İstanbul’un ivedisi var. Zira İstanbul’u, bu akla, bu ortak akla, bu ortak fikre, birikime, tecrübeye hoş işler yapma maharetine sahip insanların tam bilakis, çok süratli bir formda yıkmaya, tahrip etmeye, kendi aklıyla süreci kovalamaya çalışan bir zihinle uğraş ediyoruz. Güç bir çaba bu. ‘Ben en güzelini yaparım’ anlayışıyla yola çıkan bir kısım insan, bir anda burayı tahminen de yüzyılın tahrip gücünden daha büyük bir tahribatla birkaç sene içerisinde yerle yeksan etti” dedi.
İBB kuruluşu İBB Miras, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan tarihi Süleymaniye bölgesinde yapılacak muhafaza ve tasarım uygulamalarına katkı sunacak bilim beşerlerine yönelik çalışma toplantısı düzenledi.
Florya’daki İstanbul Planlama Ajansı (İPA) yerleşkesinde gerçekleştirilen toplantıda, İBB Lideri Ekrem İmamoğlu bir konuşma yaptı.
Süleymaniye’nin tüm dünyanın ortak mirası olduğunu hatırlatan İmamoğlu’nun konuşmasının satırbaşlarıyla şöyle:
“ANILARI AYAK SESLERİNİ HİSSEDEBİLİRİZ DUYABİLİRİZ”
- Süleymaniye, tüm dünyanın ortak mirası. Bölge, geriye hakikat en az 500 yıllık bir geçmişe sahip. İstanbul’un siluetini oluşturan, Roma’dan Bizans’a, Bizans’tan Osmanlı’ya, hatta Cumhuriyet periyodunu görebileceğimiz bir alandan bahsediyoruz. Orada anıları, ayak seslerini hissedebiliriz, duyabiliriz. Fetih öncesi, Fetih sonrası, Osmanlı’dan sonra bilhassa Süleymaniye’ye yüklenen özel misyon, kuşkusuz oradaki Süleymaniye Camii, sonuçta hepimiz için hayal edilen siluet. Kelam konusu siluet özel bir miras olarak bugüne ulaştı. Bu ortak miras, sonrasında biraz döküldü, yıkıldı, kırıldı. O tehdidi ve tehlikeyi hisseden beşerler tarafından özel çalışma yapıldı ve bu çalışmayla bir arada, 1985 yılında, UNESCO tarafından ‘Üstün üniversal değerler’ gerekçesiyle ‘dünya miras alanı’ olarak belirlendi.
“AHMET İSVAN VE ARKADAŞLARININ YAPTIĞI ÇALIŞMAYLA SÜLEYMANİYE’YE ÖZEL MUHAFAZA PLANI OLUŞTURULDU”
- 70’li yıllarda, devrin İstanbul Belediye Lideri merhum Ahmet İsvan ve arkadaşlarının yaptığı çalışmayla Süleymaniye’ye özel müdafaa planı oluşturuldu. Arşive dönüp baktığımızda bunları görüyoruz. Ve de önemli bir kayıt altına alınma süreci var. Bu da bizim için kıymetli bir arşiv. Çok değerli. Lakin ne acı ki bu vakit diliminden sonra, yeniden de biraz eskimeler, kırılmalar, yıkılmalar, dökülmeler devam ederken, tabiatın ya da ilgisizliğin ya da vaktin yıkıp döktüğü süreci, ‘Ben en düzgününü yaparım’ anlayışıyla yola çıkan bir kısım insan, bir anda burayı tahminen de yüzyılın tahrip gücünden daha büyük bir tahribatla birkaç sene içerisinde yerle yeksan etti. Garip bir sonuca ulaştı. 8-10 yılda geri dönülmesi güç bir sürece bizi yürüttü. Geçmişte medreseleri, kütüphaneleriyle ilim yayan bu bölge, şu anda karmaşayla ve yoksullukla, hatta sonrasıyla ilgili de rantla anılır oldu. Bir site tasarlanır üzere, tasarlandı.
“DOĞRU BİR İŞ YAPMADIKLARINI KABUL ETTİKLERİNİ GÖRDÜK”
- Bu nedenle, Süleymaniye yenileme alanı için tüm paydaşlarla bir ortak akıl üretmemiz gerektiğini düşündük. Yaklaşık 2,5 yıllık süreçte, bahsin tüm paydaşlarıyla, kurdukları ortak masalarda bir ortaya geldik. Gelinen noktada gerçek bir iş yapılmadığının, yanlışsız bir iş yapmadıklarının da açıkçası onlar tarafından masada kabul edildiğini gördük. Bu, bence değerli bir durum tespiti. En azından hakikat bir iş yapılmadığını, hakikat bir tasarım olup oturtulmadığını ve ne yazık ki orada rantçı bir akılla hareket edilerek, ‘Osmanlı Mahallesi’ diye anılan bu pozisyona sahip Süleymaniye’yi, bu türlü nahoşluğa, yıkıma teslim etmeme konusundaki duruşumuzu net gösterince, ‘Beraberce nasıl tahlil bulabiliriz’ anlayışına süreci taşıdık. Bu maksatla, Çağdaş muhafaza yaklaşımlarıyla hareket edelim diye arkadaşlarımın, yol arkadaşlarımın bir yorumu oldu ve bu yorum üzerinde yürüyoruz.
“BENİM GÜCÜM SİZLERLE BÜYÜK”
- Süleymaniye’yi, kentin barındırdığı nitelikli insan kaynağıyla ayağa kaldırma gayesindeyiz. İstanbul’un ivedisi var. Zira İstanbul’u, bu akla, bu ortak akla, bu ortak kanıya, birikime, tecrübeye hoş işler yapma hünerine sahip insanların tam bilakis, çok süratli bir halde yıkmaya, tahrip etmeye kendi aklıyla süreci kovalamaya çalışan bir zihinle çaba ediyoruz. Güç bir uğraş bu. Her gün kent ismine bir gerilimle ayağa kalkıyorsunuz ve bir yandan gayret ederken, bir yandan uygun şeyler yapmak ismine bir ortamı yönetiyorsunuz. Sorumluluğumuz çok büyük. Ben, alışılmış ki bu sorumluluğu taşıyan, milletimizin verdiği yetkiyle bu süreci yöneten bir hemşerinizim, Belediye Başkanınızım. Ancak benim gücüm, sizlerle var ve sizlerle büyük.
“KARŞIMIZDAKİ AKLIN ACELECİLİĞİNİ SÜRATLİCE, TABİRİ CAİZSE ‘TUŞ’ ETMELİYİZ”
- O bakımdan lütfen daima birlikte buradaki tecrübelerimizi, birikimlerimizi, yeteneklerimizi, en güçlü biçimde ortaya koyup, karar verme sisteminde her bireyin birbirine dayanak olduğu bir ortamla bu süreci yöneterek, karşımızdaki aklın aceleciliğini süratlice, tabiri caizse ‘tuş’ etmeliyiz. Ve temel bu aklın ne kadar yararlı ne kadar verimli, bu kenti diğer süreçlere taşıyabileceğini ortaya koymalıyız. Yani 500 yıllık mirası, bu kadar geniş, hatta tartışmadan, 500 yıllık anıları, hisleri yok sayarak üretmeyi kendine hak gören bir akıl, natürel ki kentin göbeğindeki 12-13 milyon metrekarelik bir alanı da bir gecede, kendine nazaran imar etme, imar etme ya da yok etme ya da yıkma, kırma hakkını görür. İnanın yarın bu büyüklükler, daha da büyüyerek devam eder. Bunu bir biçimde artık sona erdirmek zorundayız. Zati sona erdirmenin aklını, duruşunu insanlarımız ortaya koydu ve koymaya da devam ediyor.
“İSTANBUL’UN GELECEĞİNE BORÇLUYUZ”
- İstanbul’un geleceğine bu manada borçluyuz, bunu yapmalıyız. Geçmişteki Mimar Sinan’a ve İstanbul’un geçmişine de bu manada borçluyuz. İnanıyorum ki daima birlikte hem müdafaa hissini hem de gelecek jenerasyonlara taşıma hissiyle hazırlayacağız. Kimseyi de dışlamıyoruz, onu söyleyeyim. Sizlerden aldığımız güçle, inşallah İstanbul’u ve Süleymaniye’yi, Süleymaniye’den başlayarak İstanbul’u geleceğe daima bir arada taşırız diye umut ediyorum.
“YİĞİT, DÜŞTÜĞÜ YERDEN KALKAR”
Toplantıda, İBB Genel Sekreter Yardımcısı Uzman Polat da bir konuşma yaptı. Polat şunları söyledi:
- Süleymaniye üzere bir alanın, bugün içine düştüğü durumdan kurtulabilmesi üzerine bir strateji ve yol haritasının belirlenmesi noktasında bir ortaya geldik. Öteki taraftan da bir o kadar da üzücü bir husus. Bu bir çalıştay değil. Bu aslında İBB’nin Süleymaniye’yi yenileme alanındaki projelendirme süreçlerinin, proje çalışma grubunun birinci sefer yan yana gelmesi üzerine bir mimari tasarım toplantısı. İnşallah biz, bu sıkıntıyı daima uygun fikirlerle aşacağız. Ve Süleymaniye için söylemek gerekirse; ‘Yiğit, düştüğü yerden kalkar. Türkiye ve İstanbul da bu kadar birikimle, bu sıkıntıyı çok kaliteli bir biçimde toparlayacak ve ilham verecek bir proje ortaya koyacak. Buna inanıyorum.
FATİH BELEDİYESİ DE MASADA
İmamoğlu ve Fatih Belediye Lideri Ergün Turan, geçtiğimiz 6 Mart’ta, kentin simge yapısı Süleymaniye Camii’nin siluetini bozan inşaat gündemiyle bir ortaya gelmişti. Yaklaşık 2 saatlik toplantının akabinde tarihi Süleymaniye sokaklarında gazetecilere değerlendirmelerde bulunan İmamoğlu, “600 yüz yılı aşkın bir tarihe sahip Osmanlı’nın en sembolik, en kadim imajı Süleymaniye’dir. Bu silueti hepimiz hem kentin bireyleri olarak sahipleniyoruz -bütün tarihini sahiplendiğimiz gibi- hem de manevi olarak inancımızla da sahipleniyoruz bu imgeyi. Sahiplendiğimiz bu hissin siyaseti yok. Süleymaniye’yi gerçek manada tarihi kimliğine, azamî oranda kavuşturabilme ve ortak çabayı gösterebilme konusunda ‘maksimum kararlılık’ kararını aldık. Her kademesini vatandaşımızla paylaşarak, çok hoş bir sonucu İstanbul halkına burada sunmak istiyoruz” demişti.